Chuyện cải tạo các chung cư cũ không chỉ ở Tp. HCM mà còn là vấn đề đau đầu cả chục năm nay ở Thủ đô Hà Nội, nói thì nhiều nhưng làm chẳng được bao nhiêu.

Thời gian không chờ đợi ai, nó cứ hàng ngày hàng giờ bào mòn độ an toàn của các chung cư có độ tuổi “thất lục thập”, khiến nhiều hộ dân ở đây phải luôn sống thấp thỏm dưới lưỡi hái của tử thần.

Giờ đây đã có nhiều tiến triển khác trước. Với một tư duy mới cùng với các giải pháp đồng bộ, chỉ tính riêng ở Q.1 tại Tp. HCM đã có đến 30 DN đăng ký được đầu tư xây dựng lại các chung cư cũ, mà trước đó chỉ có... 1 DN đăng ký.

Tại Hà Nội, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung cũng cho biết thời gian tới, Hà Nội sẽ tiến hành cải tạo hết tất cả các khu chung cư cũ trên địa bàn, nhưng với một cách làm và cơ chế hoàn toàn mới, người dân có thể bán lại nhà hoặc phải chấp nhận tỷ lệ đền bù 1:1 khi thực hiện cải tạo nhà chung cư cũ hiện nay.

GS Đặng Hùng Võ - nguyên Thứ trường Bộ TN&MT ủng hộ chủ trương này và cho rằng, nếu áp dụng tỷ lệ này trong cải tạo chung cư cũ đã là quá tốt. Bởi, khi anh được thay đổi toàn bộ môi trường sống, được ở căn nhà theo thiết kế mới hơn, hiện đại hơn thì tỷ lệ này là hoàn toàn hợp lý. Nếu áp đặt hệ số cao hơn, sẽ gây áp lực lớn cho các DN thực hiện công việc cải tạo chung cư cũ và thêm áp lực cho Hà Nội về hệ số tầng cao.

Hiệp hội BĐS Tp. HCM cũng kiến nghị rằng, khi chung cư mới được xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng, các chủ sở hữu, chủ sử dụng hợp lệ tại chung cư cũ nên được giải quyết bố trí tái định cư ở căn hộ mới có diện tích lớn hơn hoặc bằng diện tích căn hộ cũ (theo phương thức hoán đổi căn hộ) và không phải trả thêm chi phí.

Trường hợp chủ sở hữu nhà chung cư được bố trí căn hộ mới mà phải nộp thêm tiền chênh lệch diện tích thì chủ được vay vốn tổ chức tín dụng; vay vốn từ Quỹ phát triển nhà ở TP để thanh toán khoản tiền chênh lệch phải nộp. Đối với chủ sở hữu nhà chung cư thuộc đối tượng thụ hưởng nhà ở xã hội thì sẽ được vay từ nguồn vốn tín dụng ưu đãi nhà ở xã hội để mua thêm phần chênh lệch diện tích này...

Những sự kiện nêu trên chứng tỏ việc cải tạo chung cư cũ ở các đô thị lớn đang có những tư duy mới, ý chí mới, cách làm mới... nhưng vẫn trong một nguyên tắc “rất cũ”, đó là phải minh bạch về lợi ích của các bên tham gia.

Có như vậy thì việc cải tạo chung cư cũ mới có thể hy vọng có những bước tiến trong tương lai.